گروه استان‌ها: از صنایع دستی به عنوان یکی از ظرفیت‌ها و مزیت‌های اقتصادی به خصوص توسعه روستایی همیشه مغفول در استان سمنان یاد می‌شد، مزیت‌هایی که فراوان بودند و حتی برخی شأن در سطح کشور و دنیا هم مطرح شدند اما کسی در درون استان به آنها توجهی نداشت.
نمونه آن را می‌توانستیم در فرش خود رنگ سنگسری پیدا کنیم فرشی که از نخ تابیده شده از موی بز و گوسفند درست شده و هیچ رنگی به آن افزوده نشده است اما وقتی به بافته کامل آن می‌نگریم ده‌ها رنگ در ذهن متبادر می‌شود و این هنر چیره دستان سنگسری است که در دنیا می‌تواند نمایان شود.
سال‌های غفلت
سال‌ها بود که ظرفیت‌های صنایع دستی مغفول مانده و کاری برای آنها نمی‌شد اما در دولت سیزدهم شاهد هستیم که اتفاقات خوبی در زمینه گردشگری و صنایع دستی در استان سمنان رخ داده هر چند تا وضعیت مطلوب و ایده آل فاصله بسیار زیادی وجود دارد.
انتخاب سمنان به عنوان پایتخت ایران در کنسرسیوم بین‌المللی جاده ابریشم با حضور ۲۰ کشور دنیا، ابتکاری که از چینی‌ها آغاز و سپس کشورهای آسیای میانه و ایران هم به آن پیوستند، فرصتی بی‌بدیل را به این استان بخشیده تا بتواند داشته‌های خود را در زمینه صنایع دستی و گردشگری به منصه بروز و ظهور برساند.
در دو سال اخیر اما بالاخره اهمیت صنایع دستی در استان سمنان توسط مسئولان و متولیان امر درک شد و حالا شاهد هستیم که برگزاری رویدادهای مختلف بدون نمایشگاه‌های صنایع دستی، صورت نمی‌گیرد از طرف دیگر دولت از مشاغل خانگی و روستایی به خصوص در زمینه صنایع دستی حمایت‌های خوبی کرده است.
حمایت از هنرمندان
استاندار سمنان به بخشی از این حمایت‌ها اشاره کرد و اعلام داشت: تسهیلات حمایتی خوبی در قالب مشاغل خانگی و همچنین صنایع دستی در استان پرداخت شده که به رونق کیفی و کمی تولیدات صنایع دستی در این استان منجر شده است.
سید محمد رضا هاشمی گفت: دو شهر استان سمنان شامل مهدیشهر و کلاته خیج نیز در دولت سیزدهم به عنوان پایتخت شماره دوزی و تانه بافی در سطح کشور به ثبت رسیدند که دستاورد خوبی برای صنایع دستی استان است و نشان از حمایت‌های خوب در این زمینه دارد.
وی با بیان اینکه ظرفیت‌های خوبی در استان به لحاظ صنایع دستی وجود دارد، تاکید کرد: حضور در رویدادها و همچنین حضور گردشگران داخلی و خارجی به واسطه انتخاب سمنان به عنوان پایتخت گردشگری جاده ابریشم و ثبت شش کاروانسرای استان در فهرست جهانی، سبب شده تا صنایع دستی استان بیش از گذشته شناسانده شود.
برگزاری رویدادها
مدیرکل میراث فرهنگی استان سمنان ضمن بیان اینکه توجه به ترویج و آموزش فراگیر در زمینه صنایع دستی در زمره اقداماتی است که در این استان صورت گرفته است، تاکید کرد: روز گذشته در مهدیشهر چهار دوره آموزش صنایع‌دستی شامل سوزن‌دوزی، گلیم‌بافی، چرم‌دوزی و پته‌دوزی با حضور هنرمندان این عرصه برگزار شد که نمونه‌ای از این تلاش‌ها است.
امیر کرم زاده با بیان اینکه مثال‌های مشابه فراوانی در سراسر استان سمنان از برگزاری دوره‌های مشابه با هدف ارتقای کیفی و کمی تولید صنایع دستی در این استان وجود دارد که می‌توان به آنها اشاره کرد، افزود: انتخاب سمنان به عنوان پایتخت گردشگری جاده ابریشم به ما این فرصت را داده تا شاهد برگزاری رویدادهای خوب گردشگری نیز باشیم.
وی از برگزاری رویداد تاسکا در قالب طرح‌ها و برنامه‌های سمنان، پایتخت ایران در جاده ابریشم خبر داد و ابراز کرد: سومین جشنواره گردشگری نعنا نیز در سمنان طی روزهای آتی برگزار می‌شود که بخش مهمی از آن شناساندن ظرفیت‌های صنایع دستی و گردشگری است.
استقبال مردم
مدیرکل صنایع دستی استان سمنان از استقبال گسترده مردم از نمایشگاه‌های صنایع دستی و رویدادهای مرتبط با این حوزه در استان خبر داد و ابراز کرد: در شهریورماه ۱۴۰۲ در اجلاس بین‌المللی جاده ابریشم در کشور چین با حضور بیش از ۲۰ کشور جهان سمنان به عنوان نماینده ایران معرفی شد و این فرصتی را به ما داده تا بتوانیم ظرفیت‌های عظیم گردشگری و صنایع دستی این منطقه از ایران اسلامی را بهتر بشناسانیم.
کرم زاده با بیان اینکه ۹ برنامه محوری در قالب جشنواره گردشگری راه ابریشم در سمنان برگزار شده که تقریباً می‌توان گفت پایه تمام آنها معرفی ظرفیت‌های گردشگری و صنایع دستی سمنان است، ابراز کرد: توجه به حوزه گردشگری و صنایع دستی در سال‌های اخیر بی سابقه بوده است.
ظرفیت‌های اساسی
یک فعال صنایع دستی اما در گفت وگو با خبرنگار مهر، د رپاسخ به این سوال که مهمترین صنایع دستی استان چیست؟ بیان کرد: سفال و سرامیک سازی، گلیم بافی، قالیبافی، جاجیم، سفال و سرامیک، پارچه قلمکار، منبت کاری، ساز سازی و … در زمره مهمترین صنایع دستی استان هستند.
نادیا منصوری با بیان اینکه کرباس بافی، پلاس بافی، تانه بافی، شماره دوزی، فرش، نمد، چلنگری، چوقا بافی، سوزن دوزی و … از دیگر صنایع دستی مهم این استان محسوب می‌شوند، افزود: مهمترین موضوع در زمینه صنایع دستی استان این است که ۹ اثر صنایع دستی خلق شده توسط هنرمندان این استان دارای مهر اصالت بین‌المللی هستند و این یعنی ما می‌توانیم این صنایع دستی را به تمام کشورها حتی صادر کنیم.
وی با بیان اینکه سال گذشته شش اثر صنایع دستی این استان در سال گذشته موفق به دریافت مهر اصالت ملی شد، تاکید کرد: استان سمنان دارای ظرفیت‌های ویژه ای در زمینه صنایع دستی است و ده‌ها هنرمند این استان دارای مهر اصالت ملی هستند اما متأسفانه آثار آنها در رویدادهای ملی دیده نمی‌شود.
موانعی هم وجود دارد
این فعال صنایع دستی با بیان اینکه تا زمانی که آثار هنرمندان صنایع دستی استان سمنان در رویدادهای ملی و بین‌المللی حضور پیدا نکند نمی‌توانیم بگوییم که موفقیتی در این زمینه کسب کرده‌ایم، ابراز کرد: بزرگترین مشکل هنرمندان صنایع دستی امروز نبود بازار فروش است.
منصوری با بیان اینکه فقدان بازار فروش باعث شده تا چرخه مالی درستی در زمینه صنایع دستی ایجاد نشود، تاکید کرد: هنرمندان صنایع دستی ما امروز با عکس گرفتن از آثار خود آنها را در اینستاگرام می‌فروشند و این در شأن استان مستعد سمنان نیست از سوی دیگر ما حتی بازارچه دائمی صنایع دستی نیز در این استان نداریم.
وی با بیان اینکه افزایش هزینه مواد اولیه از دیگر مشکلات هنرمندان صنایع دستی است، افزود: متأسفانه امروز افزایش هزینه‌ها و حتی حامل‌های انرژی، تجهیزات، مواد اولیه برای مثال ورق مس و یا پارچه و چرم سبب شده تا بسیاری از هنرمندان صنایع دستی استان نتوانند آنطور که باید و شاید تولید داشته باشند و عرصه برایشان تنگ شده است.
یکی از مسائلی که در گفت وگو با هنرمندان صنایع دستی استان سمنان می‌توان به آن رسید این است که ارتزاق از راه صنایع دستی امری دشوار و شبیه به محال است در نتیجه اغلب هنرمندان صنایع دستی استان یا شغل دومی دارند و یا حاضر می‌شوند محصولات شأن را به دلالان بفروشند تا به نام استان‌های دیگر در تهران فروخته شود.